Een eerlijke discussie is feitelijk een zoektocht naar de waarheid wanneer verschillende partijen denken deze waarheid gevonden te hebben, maar zij allen verschillende waarheden uitdragen. In de eerlijke discussie draagt iedere partij dan zijn argumenten aan, zodat het verstand de waarheid van de valsheid kan onderscheiden.
Er is overgeleverd dat Imaam Sjaafi’i eens heeft gezegd: “Ik discussieer nooit met iemand met de wens om hem te horen zeggen wat verkeerd is, of om zijn fout bekend te maken, of om van hem te winnen. Wanneer ik een opponent ontmoet in debat smeek ik stilletjes: ‘O Heer, help hem zodat de waarheid uit zijn hart en van zijn tong mag vloeien; en dat als de waarheid aan mijn kant is, hij mij zal volgen; en dat als de waarheid aan zijn kant is, ik hem zal volgen.” Eerlijke discussies over Islam hebben dus als doel het vinden van de Leiding van Allah (swt), oftewel het Oordeel van Allah (swt) in een bepaalde kwestie.
Discussies over Islam lijken daarom een uiterst nobele onderneming. Toch hebben sommige moslims angst voor deze discussies. Dit is omdat is overgeleverd dat Profeet Mohammed (saw) zei: “Ik garandeer een huis aan de rand van het Paradijs aan degene die een discussie vermijdt ook al heeft hij gelijk. Ik garandeer een huis in het midden van het Paradijs aan degene die liegen vermijdt zelfs als hij grappen maakt. En ik garandeer een huis in het bovenste gedeelte van het Paradijs voor degene met een goed karakter.” (Aboe Dawoed, Tirmidhi). En: “Een dienaar zal niet volledig geloven totdat hij de leugen in het maken van een grap verlaat, en de discussie zelfs wanneer hij waarachtig is.” (Ahmad).
Waar het verstand in eerlijke discussies veel goeds ziet, daar lijken deze hadieth de mens aan te sporen om afstand te nemen van discussies. Hoe moet dit begrepen worden?
Er bestaan in de Arabische taal verschillende woorden die vertaald kunnen worden met “discussie” of “discussiëren”, zoals “al djidaal”, “at tadjaadoel”, “an nizaa’oe” en “an niqaasj”. In genoemde hadith gebruikt Profeet Mohammed (saw) het woord “al miraa-oe”, dat eveneens met “discussie” vertaald kan worden.
Het is belangrijk om te weten, echter, dat in het Arabisch geen enkel woord exact hetzelfde betekent als een ander woord. Ieder woord heeft een eigen nuance. De precieze betekenis van “al miraa-oe” is “het naar buiten halen van de woede van degene waarmee gediscussieerd wordt”. Al miraa-oe is dus een unieke soort van discussie. Het is een discussie die ten doel heeft iemand te vernederen, ook al heeft deze persoon misschien gelijk.
Dit is voldoende om aan te tonen dat de eerlijke discussie niet verboden is door Islam, noch afgeraden. Het is de valse discussie, de discussie die niet ten doel heeft om de waarheid naar boven te halen maar om mensen te vernederen en de waarheid te verhullen, waar de moslim weg van moet blijven.
De Edele Koran moedigt het discussiëren om de waarheid te laten zegevieren feitelijk aan. Allah (swt) zegt:
“…en bediscussieer (djaadil) hen van op de beste wijze.” (Zie de vertaling van de betekenissen van de Koran, soera An Nahl 16, vers 125)
En:
“En discussieer (toedjaadil) niet anders dan op de beste wijze met de lieden van de Schrift” (Zie de vertaling van de betekenissen van de Koran, soera Al Ankaboet 29, vers 46)
De Edele Koran vermeld ook de geschiedenis van Profeet Ibrahiem (as) waaruit blijkt dat hij discussieerde met degenen die weigerden in Allah (swt) te geloven:
“Weet jij niet van degene die met Ibrahiem over zijn Heer redetwistte, omdat Allah hem het koninkrijk had gegeven? Toen Ibrahiem zei: ‘Mijn Heer is Degene Die doet leven en doet sterven’. Hij zei: ‘Ik doe leven en sterven’. Ibrahiem zei: ‘Maar voorwaar, het is Allah Die de zon in het Oosten doet opkomen, doe jij haar dan in het Westen opkomen’. Toen zweeg degene die ongelovig was van verbazing. En Allah leidt het onrechtvaardige volk niet.” (Zie de vertaling van de betekenissen van de Koran, soera Al Baqara 2, vers 258)
Het is verder ook algemeen bekend dat Profeet Mohammed (saw) en zijn metgezellen (ra) discussieerden met de ongelovigen van de Qoeraisj om hen ervan te overtuigen dat enkel Allah (swt) alleen aanbeden dient te worden. Allah (swt) veschafte Profeet Mohammed (saw) zelfs meerdere malen van de argumenten voor deze discussies, zoals bijvoorbeeld:
“Zeg: ‘Roept degenen aan, waarvan gij beweert dat zij Goden zijn buiten Allah. Zij hebben zelfs geen macht over het gewicht van een atoom in de hemelen of op aarde noch hebben zij enig aandeel aan beiden, noch heeft Hij een enkele helper onder hen’.” (Zie de vertaling van de betekenissen van de Koran, soera Saba, vers 222)
Hieruit moet geconcludeerd worden dat discussiëren om de waarheid te openbaren en de valsheid te vernietigen toegestaan is in Islam. En dat al het discussiëren dat een ander doel dient dan dit niet toegestaan is.
