As salamoe aleikoem,
Wat zegt Islam over het huwelijk en het huwelijkse leven? Het huwelijk, hoe moet deze volgens Islam? Zijn daar regels voor? Zijn er, volgens Islam, richtlijnen om een goed huwelijk te hebben? En zijn er, volgens Islam, rechten en plichten waaraan de huwelijkspartners (voor en na het huwelijk) moeten voldoen? Zo ja, wat zijn deze?
Wa aleikoem salaam wa rahmatoellahi wa barakatoe,
We danken u voor het vertrouwen dat u in ons stelt, zoals dit blijkt uit het feit dat u uw vraag tot ons richt. En wij doen ons best deze zo duidelijk mogelijk te beantwoorden. In naam van Allah, de Barmhartige, de Genadevolle.
Het huwelijk in Islam is heel eenbvoudig. Wij zullen voor u uiteenzetten de voorwaarden voor een rechtsgeldig huwelijk in Islam. Betreffende het huwelijkse leven, dit is een zeer veel omvattend onderwerp waar oneindig veel over gezegd kan worden en wij zullen ons daarom beperken tot enkele algemene punten hieromtrent.
Het huwelijk is de organisatie van Islam van de relatie tussen man en vrouw. Islam heeft huwen aangemoedigd en in sommige gevallen zelfs verplicht. Ibn Mas’oed (ra) heeft overgeleverd van de Profeet (saw): “O jullie jongelingen. Wie van jullie het zich kan veroorloven om te trouwen, laat hem trouwen, want het zal hem helpen zijn blik neer te slaan [en niet met lust naar vrouwen te kijken] en hem beschermen [tegen onwettig geslachtverkeer]. En wie niet in staat is te trouwen moet vasten, want dat zal een bescherming voor hem zijn.” (Boechari, Moeslim).
In de Koran zegt Allah (swt):
“En huwt van de vrouwen, twee drie of vier” (Zie de vertaling van de betekenissen van de Koran, soera An Nisa 4, vers 3)
De huwelijkse leeftijd is niet in jaren uitgedrukt in Islam maar is afhankelijk van het moment van volwassenwording. Zowel bij de man als bij de vrouw is it uitgedrukt in het bereiken van geslachtsrijpe leeftijd.
In Islam heeft zowel de man als vrouw het recht de huwelijkspartner te kiezen die hij of zij zich wenst. Zo heeft Abdoellah bin Boerayda (ra) overgeleverd: “Een jonge vrouw kwam naar de Boodschapper van Allah (saw) en zei: ‘Mijn vader heeft me uitgehuwelijkt aan zijn neef, zodat hij zijn lage sociale status kan verbeteren (trouwen met de dame van aanzien zou de neef een hogere sociale status doen toekomen)’. Daarop gaf de profeet (saw) haar toestemming het huwelijk af te wijzen. De jonge vrouw reageerde door te zeggen: ‘Ik accepteer wat mijn vader heeft gedaan, maar wilde de andere vrouwen informeren over het feit dat vaders niet het recht hebben hun dochters uit te huwelijken tegen hun wil’.” (Ahmed).
Betreffende de keuze voor een echtgeno(o)t(e), voor de man geldt dat Allah (swt) heeft gezegd:
“Het is toegestaan voor jullie te trouwen met de kuise vrouwen (muhsanat) van onder de gelovigen en van onder diegenen die het Schrift (Taurah en Bijbel) is gegeven.” (Zie de vertaling van de betekenissen van de Koran, soera Al Maida 5, vers 5)
Voor de vrouwen geldt dat Allah (swt) heeft gezegd:
“Oh jullie die geloven! Wanneer gelovign vrouwen naar jullie komen als emigranten, onderzoek hen, Allah heeft de beste kennis betreffende hun iman (geloof), en wanneer jullie de mening zijn dat zij ware gelovigen zijn, stuur hen dan niet terug naar de ongelovigen, zij zijn niet (wettige echtgenotes) voor de ongelovigen noch zijn de ongelovigen (als echtgenoten wettig) voor hen.” (Zie de vertaling van de betekenissen van de Koran, soera Al Moemtahina 60, vers 10)
En Allah (swt) zegt:
“En huw niet (van de meergodendienaren) voordat zij geloven.” (Zie de vertaling van de betekenissen van de Koran, soera Al Baqara 2, vers 221)
Verder geldt dat Allah heeft gezegd:
“Verboden zijn u uw moeders en uw dochters en uw zusters en uw vaders zusters en uw moeders zusters en uw broeders dochters en uw zusters dochters en uw minnen en uw zoogzusters en de moeders uwer vrouwen en uw stiefdochters, die uw beschermelingen zijn door uw vrouwen tot wie gij zijt ingegaan, maar als gij niet tot haar zijt ingegaan zal er geen zonde op u rusten en de vrouwen uwer eigen zonen (zign ook verboden) alsmede twee zusters tezamen te hebben, met uitzondering van wat reeds voorbij is; gewis, Allah is Vergevensgezind, Genadevol; En getrouwde vrouwen, met uitzondering van haar, die gij bezit. Dit is een gebod van Allah voor u. Degenen, die daar buiten vallen, zijn u toegestaan” (Zie de vertaling van de betekenissen van de Koran, soera An Nisa 4, vers 23 – 24)
In Islam is een huwelijk feitelijk een contractuele overeenkomst tussen man en vrouw. Iedere contractuele overeenkomst is gebaseerd op aanbod en acceptatie en dus ook het huwelijk. Dit is de dan ook de eerste vereiste voor een rechtsgeldig huwelijk naar idee van Islam: er moet sprake zijn van aanbod en acceptatie. Het aanbod mag komen van zowel de man als van de vrouw. Betreffende het aanbod aan de vrouw, wanneer een vrouw een huwelijksaanbod is gedaan dan mag enkel zij dit aanbod accepteren of afwijzen. Tegelijkertijd, wanneer een vrouw aangeeft dat zij wenst te trouwen (in te gaan op een aanbod), dan mag niemand haar hiervan weerhouden. Het aanbod moet duidelijk maken dat de overeenkomst een huwelijk betreft, boven alle twijfel verheven, zodat hieromtrent geen misverstanden kunnen bestaan. Verder moet het aangeven dat een overeenkomst reeds is gesloten en daarom moeten zowel aanbod als acceptatie in de verleden tijd zijn. Bij het aanbod een zin bijvoorbeeld in een vorm als “ik heb aangeboden je te huwen”. De acceptatie behoeft niet noodzakelijkerwijs het woord huwelijk of trouwen te bevatten, en kan volstaan met “ik heb geaccepteerd”, of woorden of handelingen met gelijke betekenis. Het aanbod en de acceptatie mag uitgesproken worden door de vertegenwoordigers van beide partijen op hun verzoek, en is dan tevens rechtsgeldig. Zowel aanbod als acceptatie moet tijdens dezelfde zitting duidelijk zijn geworden, waar bijde partijen tezamen aanwezig zijn, en moet begrepen worden door beide partijen.
Een tweede vereiste bij het aangaan van een huwelijk is de aanwezigheid van (minstens) twee volwassen, bij gezond verstand en moslim getuigen bij het aanbod en de acceptatie hiervan.
Als derde vereiste voor een juiste huwelijkscontract is het tevens noodzakelijk dat degene onder wiens bescherming de vrouw verblijft, gebruikelijk haar vader, zijn toestemming geeft. De Profeet (saw) heeft gezegd: “Er kan geen huwelijk zijn zonder wali (beschermer).” (Aboe Dawoed).
De vierde vereiste is de overhandiging van een bruidschat (mahr) door de man op de vrouw. Allah (swt) zegt:
“En geeft haar een huwelijksgift, tegenover de voordelen, die gij van haar hebt, dit is verplicht; er zal na het vaststellen daarvan geen zonde op u rusten in alles wat gij onderling overeenkomt. Voorzeker, Allah is Alwetend, Alwijs.” (Zie de vertaling van de betekenissen van de Koran, soera An Nisa 4, vers 24)
Aan de waarde hiervan is geen grens gesteld en de vrouw heeft het recht te vragen wat zij wenst van de man. Abdoerrahman bin ‘Auf heeft overgeleverd dat toen de Profeet (saw) in hem tekenen van blijdschap met een huwelijk zag, hij (saw) vroeg: “Hoeveel heb je haar in mahr gegeven?” Abdoerrahman had haar goud gegeven met het gewicht van een dadel. De Profeet (saw) zij: “Moge je gezegend zijn! Geef een feest ter gelegenheid van je huwelijk, zelfs al is het slechts een schaap (dat je slacht om de gasten te voeden)”. (Boechari).
Het aanbieden van een feest behoort daarmee tot de goede gebruiken bij een huwelijk.
Betreffende het huwelijkse leven, de vrouw is niet een partner voor de man in het huidige leven maar eerder een metgezel. Zij leven niet tezamen als partners en hun samenleven is niet vereist voor de rest van hun leven. In hun samenzijn zijn zij elkanders metgezellen die bij elkander rust kunnen vinden, want Allah (swt) heeft dit tot doel gemaakt van het huwelijk:
“Hij is het die jullie van een enkele persoon heeft gemaakt, en Hij heeft van hem zijn vrouw gemaakt, opdat hij mag genieten van het leven trezamen met haar.” (Zie de vertaling van de betekenissen van de Koran, soera Al ‘Araf 7, vers 189)
Dus de man behoort rust te vinden in het samenzijn met zijn vrouw en de vrouw behoort rust te vinden in het samenzijn met haar man. In rechten ten opzichte van elkander zijn man en vrouw gelijk:
“En zij (de echtgenotes) hebben rechten (over hun echtgenoten) gelijk (hun echtgenoten) over hen, in alle redelijkheid.” (Zie de vertaling van de betekenissen van de Koran, soera Al Baqara 2, vers 228)
Als advies aan de echtgenoot heeft de Profeet (saw) gezegd: “Behandel de vrouwen vriendelijk, want de vrouw is geschapen van een rib en het meest kromme deel van de rib is haar bovenkant, en als jullie proberen haar recht te buigen [de vrouw te laten worden zoals de man het wenst] dan zal deze breken … Dus behandel de vrouwen vriendelijk.” (Betrouwbaar beoordeeld naar consensus). Met andere woorden, de man moet niet proberen de vrouw te vormen naar zijn wensen maar hij moet de vrouw accepteren zoals ze is.
En de Profeet (saw) heeft gezegd: “Een gelovige man mag niet een gelovige vrouw haten; als hem een van haar eigenschappen niet bevalt, hem zullen andere van haar eigenschappen wel bevallen.” (Moeslim). Dus de man moet zich niet blindstaren op wat hem niet bevalt in zijn vrouw. Laat hem in gedachten houden wat hem wel bevalt aan zijn vrouw.
En de Profeet (saw) heeft gezegd: “De besten onder jullie zijn diegenen die hun vrouwen het best behandelen.” (Tirmidhi).
Van de Profeet (saw) is bekend dat hij zijn best deed om goede relaties te onderhouden met zijn vrouwen. Met ‘Aiesja (ra) was hij (saw) gewoon te spelen om haar liefde voor hem (saw) te winnen. En na salaat al ‘isja was hij gewoon een beetje te kletsen met zijn vrouwen alsvorens te gaan slapen om goede verstandhouding en rust het huwelijk te verzekeren.
Betreffende rolverdeling binnen een huwelijk, Allah (swt) heeft verordend dat de man de beschermer is van zijn vrouw. Allah (swt) zegt:
“De man is de beschermer van de vrouw” (Zie de vertaling van de betekenissen van de Koran, soera An Nisa 4, vers 34)
En:
“Maar mannen hebben een bepaalde mate van veranwtoordelijkheid over hen (de vrouwen)” (Zie de vertaling van de betekenissen van de Koran, soera Al Baqara 2, vers 228)
De Profeet (saw) heeft gezegd: “Hun [de vrouwen] recht op jullie is dat jullie hen zullen voorzien van voedsel en kleding zoals passend is” (Moeslim). Hieruit blijkt een belangrijke plicht voor de man als echtgenoot, hij is de beschermer van zijn vrouw en aan hem de taak om te zorgen voor zijn vrouw. Tegelijkertijd is het aan de vrouw om de man te gehoorzamen in zijn rol als verzorger. De Profeet (saw) heeft gezegd: “Als een vrouw haar vijf [dagelijkse gebeden] verricht, haar maand [Ramadan] vast, haar private delen beschermt, en haar echtgenoot gehoorzaamt, zal tegen haar gezegd worden ‘Treedt het Paradijs binnen door welke van de deuren van het Paradijs je ook maar wilt’.” (Boechari).
We hopen hiermee u duidelijk te hebben gemaakt aan welke voorwaarden een huwelijk volgens Islam moet voldoen, wil zij rechtsgeldig zijn. Tegelijkertijd hopen we u een indicatie te hebben gegeven van het doel van het huwelijk, de rechten en plichten op beide partners binnen het huwelijk, alsmede een indicatie betreffende de manier om een goed huwelijk te doen realiseren.
En Allah (swt) weet het best.