Islam heeft de Islamitische Staat Al Khilafa veel en belangrijke verantwoordelijkheden gegeven. Op de Islamitische Staat rust bijvoorbeeld deplicht om de Sjari’a, de wetgeving geopenbaard door Allah (swt), in alle bereiken van het leven ten uitvoer te brengen:
“Het oordeel komt alleen Allah toe. Hij beveelt dat jullie alleen Hem dienen. Dat is de juiste godsdienst, maar de meeste mensen weten het niet.” (Ziede vertalingen van de betekenissen van de Koran, soera Joesoef 12, vers 40)
Deze verantwoordelijkheid vereist van de Islamitische Staat ondermeer dat deze zichzelf organiseert om dit mogelijk te maken. Dit betekent dat mensen in posities van leiderschap benoemd moeten worden; dat een ambtenaren apparaat opgesteld moet worden om de beslissingen van de mensen in posities van leiderschap uitgevoerd te krijgen; dat rechtbanken opgericht moeten worden en rechters worden aangesteld; dat politiediensten opgericht en uitgerust moeten worden om erop toe te zien dat de wetten en de verordeningen van de mensen in posities van leiderschap nageleefd worden; et cetera. De Islamitische Staat is verplicht om alles te realiseren dat noodzakelijk is om de plicht van regeren middels de Sjari’a na te kunnen komen. Dit vanwege het principe in Islamitische jurisprudentie (fiqh): “Wat noodzakelijk is om een plicht te vervullen, is in zichzelf verplicht”.
De Islamitische Staat is verder ook verplicht om te zorgen voor een sterk en goed uitgerust leger:
”En maak alle mogelijke strijdkrachten en vastgehouden paarden gereed, waarmee jullie de vijand van Allah en uw vijand en anderen buiten hen, die jullie niet kennen, doch die Allah kent, zullen afschrikken.” (Zie de vertalingen van de betekenissen van de Koran,soera Al Anfaal 8, vers 60)
“En bestrijd hen, totdat er geen vervolging meer is en de godsdienst alleen voor Allah is. Maar indien zij (met strijden) ophouden ,dan is er geen vijandelijkheid meer toegestaan, behalve tegen de onderdrukkers.” (Zie de vertalingen van de betekenissen van de Koran, soera Al Baqara 2, vers 193)
In de moderne tijd kan enkel een staat een leger oprichten dat vijanden angst inboezemt, omdat de uitrusting van een dergelijk leger immense kosten met zich meebrengt. Deze kosten zijn zo groot geworden dat geen enkel individu, en zelfs geen groep individuen, dit nog voor elkaar kan krijgen. Daarom is de Islamitische Staat verplicht om hiervoor zorg te dragen. Hiervoor is het ondermeer noodzakelijk dat de Islamitische Staat een militaire industrie op poten zet die de wapens kan vervaardigen die een sterk en goed uitgerust leger nodig heeft. Dus vanwege genoemde verzen is het ook een plicht op de Islamitische Staat om te zorgen voor de ontwikkeling van deze militaire industrie. Wederom vanwege het principe in Islamitische jurisprudentie (fiqh): “Wat noodzakelijk is om een plicht te vervullen, is in zichzelf verplicht”.
Naast deze plichten die expliciet in de Islamitische bronnen van wetgeving genoemd worden kent de Islamitische Staat nog vele impliciete verantwoordelijkheden. De impliciete verplichtingen zijn de verplichtingen die resulteren uit het feit dat Islam aan de Islamitische Staat de algemene zorg voorde Oemma heeft gegeven. De Boodschapper van Allah (saw) heeft namelijk gezegd: “Ieder van jullie is een herder. En ieder van jullie zal ondervraagd worden over (het welzijn van) zijn kudde. Een heerser is ook een herder en hij zal ondervraagd worden over (het welzijn van) zijn kudde.” (Boechari, Moeslim). De Boodschapper van Allah (saw) heeft ook gezegd: “Een heerser die, met controle over de zaken van de moslims, niet vol overgave werkt om hen beter te maken en hen in oprechtheid te dienen, die zal niet samen met hen het Paradijs betreden.” (Moeslim). En: “Als Allah iemand de verantwoordelijkheid geeft over de zaken van de Oemma en hij negeert hun rechten, onthoudt hen toegang tot hem en is nalatig voor wat betreft hun behoeften, Allah zal zijn smeekgebeden niet beantwoorden noch zijn wensen werkelijkheid maken, en Hij zal op de Dag des Oordeels onverschillig tegen hem doen.” (Aboe Dawoed, At Tirmidhi). Hij (saw) heeft ook gezegd: “Het is niet toegestaan om schade te berokkenen, noch om toe te staan dat schade berokkend wordt.” (Ibn Maadja). En “Wie anderen schade berokkend, Allah zal hem schade berokennen. En wie anderen overbelast [met taken en verplichtingen, vert.], Allah zal hem overbelasten.” (Al Haakim).
De Islamitische Staat is dus verplicht om te zorgen voor het welzijn van de moslims en om hen in staat te stellen hun behoeften te bevredigen. Islam heeft dit echter niet onbeperkt gelaten maar heeft duidelijk gemaakt voor precies welke behoeften de Khilafa de bevrediging moet garanderen. Hierover heeft de Boodschapper van Allah (saw) gezegd: “De zoon van Adam (as) kent geen groter recht dan een huis waarin hij mag verblijven, een stuk kleed waarmee hij zijn naaktheid mag bedekken, en een stuk brood en wat water.” (At Tirmidhi). Het zijn dus de essentiële behoeften van de mens waarvoor de Khalifa ten opzichte van zijn onderdanen verantwoordelijk is.
Het moge duidelijk zijn dat een gezonde economie noodzakelijk is om bevrediging van de essentiële behoeften van de mens te kunnen realiseren. En dus kent de Islamitische Staat de impliciete plicht om er voor te zorgen dat de economie van het land ontwikkeld wordt in al haar facetten, zowel de infrastructuur, de zware en lichte industrie als de landbouw. De Islamitische Staat moet streven naar economische onafhankelijk van de rest van de wereld, wat betekent dat zij alles dat zij nodig heeft zelf kan produceren, omdat hieruit economisch welzijn resulteert. Ook dit vanwege het principe in Islamitische jurisprudentie (fiqh): “Wat noodzakelijk is om een plicht te vervullen, is in zichzelf verplicht”.
En voor dezelfde reden is de Islamitische Staat verplicht onderwijs en ziekenzorg kosteloos te verzorgen. Omdat het noodzakelijk is dat de bevolking hoog opgeleid en gezond is wil de Islamitische Staat haar plichten op het militaire vlak en op het gebied van economie na kunnen komen.